Vandaag is het Sacramentsdag (Corpus Christi). In Utrecht vieren we dit aankomende zondag. Dit feest van ‘het heilig lichaam en bloed van Christus’ is een ‘jong’ christelijk feest; het is pas officieel ingesteld in 1264. Het feest is niet geheel onomstreden, de wordingsgeschiedenis hangt samen met de verwoording van de leer van de transsubstantiatie (de verandering van het wezen van het brood in lichaam van Christus, terwijl de uiterlijke verschijningsvorm van het brood niet verandert).
Belangrijke naam in de verwoording van de transsubstantiatieleer én in de totstandkoming van de liturgie van dit feest is Thomas van Aquino (1225-1274). Waar zijn leer van de transsubstantiatie buiten de Rooms-Katholieke Kerk vooral weerstand oproept, roepen zijn liedteksten juist veel herkenning op. Een voorbeeld hiervan is het lied ‘Adoro te devote’, waarin hij de beleving van de eucharistie beschrijft. De protestantse vertaler van dit lied, Gerardus van der Leeuw, zei erover: ‘De calvinist kan dit lied van Thomas evengoed zingen als de anglicaan, de lutheraan even goed als de rooms-katholiek’ (en de oud-katholiek zingt het ook ). In het Liedboek Zingen en bidden in huis en kerk is de tekst van het gezang te vinden als lied 374 (U, verborgen Christus, bid ‘k eerbiedig aan). Van Jean Langlais klinkt in de dienst aankomende zondag een ‘Improvisation’ waarin hij de oorspronkelijke gregoriaanse melodie citeert. Gisteren heb ik deze opgenomen, de opname vindt u onderaan deze blogpost.
Hierbij ook het overzicht van de werken die aankomende zondag klinken in de kathedraal: -Muziek voor de dienst: Johann Sebastian Bach (1685-1750), Schmücke dich, o liebe Seele, BWV 654 -Muziek na de verkondiging: Jean Langlais (1907-1991), Improvisation (Adoro te devote), uit: Suite Médiévale en forme de messe basse -Muziek tijdens de communie: Jean Langlais, Méditation (Ubi caritas & Jesu dulcis memoria), uit: Suite Médiévale en forme de messe basse -Muziek na de dienst: Jean Langlais, Final, uit: Triptyque
Mooie Sacramentsdag/zondag gewenst!